Anish in Wonderland

IJverig tuur ik in het zwarte gat dat anderhalve meter voor mij in de grond
zit. Ik wou dat ik over de afrastering heen kon stappen en er in mocht
kruipen om te zien hoe diep het gaat, maar dat is helaas niet toegestaan. 
Terwijl ik nog iets verder naar voren ga hangen hoor ik de mensen in de 
ruimte achter mij ineens onrustig worden. Ze kijken op hun horloges en 
zeggen dingen als 'geen tijd' en 'te laat' waarna ze het op een lopen zetten. 

Opeens raak ik uit evenwicht en val voorover. Even denk ik dat ik in het
gat zal verdwijnen maar ik kan me op het laatste moment nog vast grijpen 
aan de witte muren naast me. Gelukkig, denk ik. Dit is wel de laatste plek 
waar ze me zouden zoeken. Ik klop mijn jurk af en volg de man met de 
witte haren en de rode jas die net om de hoek verdwenen is. 

Eenmaal om de hoek betreed ik een witte ruimte, en zie de man nog net
in de menigte verdwijnen. Ik kijk om me heen en zie mensen die naar 
voren proberen te komen. Sommigen van hen staan op hun tenen en 
houden hun oren dicht terwijl ze gespannen om zich heen kijken. Merk-
waardig, denk ik. Als ik niet beter zou weten zou ik zeggen dat er zo
een band op kwam treden.

Opeens komt er een jongeman uit een kleine deur naast me. Hij draagt
een overal en baant zich een weg door de menigte. Ook ik ga nu op mijn
tenen staan om te zien wat er gaat gebeuren. Hij pakt een emmer met 
een donkerrode inhoud en loopt richting een kanon. Nu pas zie ik dat er
in de hoek van de ruimte allemaal grote rode klonten verf zit. Mijn hemel,
ze verven de muren rood.

De jongeman begint nu aan verschillende wieltjes van het kanon te draaien, 
en om mij heen hoor ik alle mannen aan hun vrouw dingen uitleggen over 
luchtdruk en andere technische zaken. Dan haalt de jongeman een hendel
over en klinkt er een harde knal. In een flits zie ik een soort rode kogel 
vliegen. Schouders schokken en een moment later zit het rood op de 
muur,precies in de hoek.

Mensen applaudisseren en lachen, wijzen opgewonden naar de klomp en 
lopen al pratend weg. Binnen een minuut is 90% van de menigte opeens 
weer in de rest van het museum verdwenen. Tussen de overgebleven 
bezoekers vang ik nog net het volgende enthousiaste gesprek tussen 
twee mannen op: 

Man 1: 'Wat een knal!' 
Man 2: 'Nou en of!'
Man 1: 'Het leek wel een aanslag!' 
Man 2: 'Ja, mooi!' 

In de volgende ruimte loop ik langs een soort spiegels, en groei ik zo groot 
als een huis en zo klein als een sleutel. Als ik voor het werk Vertigo sta
moet ik onwillekeurig denken aan de eerste videoclip die ik ooit zag.

Het is de clip van U2, niet die met dezelfde naam als het werk waar ik 
voor stond, maar die van Mysterious Ways uit 1991. In deze video zag 
je de band in een stad, en beide waren totaal vervormd en constant in
beweging. Ik kon er nooit de vinger op leggen of ik het nou prettig of 
onprettig vond om naar de kijken. Dit zelfde gevoel heb ik ook bij deze
spiegels van Kapoor. 

Misschien is het naast het ondefinieerbare gevoel de meervoud die me 
dwars zit. Alsof één werk op zich meer dan genoeg was geweest. Ik
weet dat ik Kapoor hier geen recht mee doe, maar ik kan het niet helpen 
om het te vergelijken met een spiegelpaleis voor kunstliefhebbers die niet
in de buurt van kermissen komen. 

Omgekeerd zijn er andere werken in meervoud te bewonderen waarvan
ik wou dat er nog meer waren. Het zijn de gekleurde holle vormen die 
verspreid door het museum hangen. Ze doen me denken aan het Wolfsburg 
Project van James Turrel. Maar waar je je bij Turrel in een immens grote
ruimte begeeft, hoef je bij Kapoor enkel en alleen je hoofd in dit werk te
steken om te denken dat je in een prachtige mist staat.

Voor ik naar huis ga loop ik nog één maal terug naar het zwarte gat aan 
het begin. Op de achtergrond hoor ik wederom mensen haastig weg lopen.

Het wordt stil en ik kijk rustig naar beneden. Minuten gaan voorbij en de
diepte ontvouwd zich voor me. Ik kan bijna zien hoe diep het is, en dan
is er opeens een harde knal. Terwijl het geapplaudisseer langzaam weg
sterft komen de mensen terug, en ben ik weg.

[Alle foto's zijn van werken van Anish Kapoor, die nog te zien zijn in De Pont
tot 27 Januari 2013]